2010-09-28

Mugitzen bagara, mugituko da

Iñaki Soto | Filosofian lizentziatua

Zenbait zirkulutan gaizki ikusia dagoen arren, guztiok ez garela berdinak aldarrikatzea iraultzailea dela uste dut. Demokrazia bere adierarik sakonenean ulertzen dutenek kolektibismoaren defentsa egin behar dute, nire ustez. Baina demokrazia eta kolektibismoa ez dira, ez, gauza bat eta berbera. 

Indibidualismoari kontrajarrita, mesianismoari eta agintaritza bertikalari aurre egiteko planteamendu gisa, kolektibismoa zuzena iruditzen zait, aberasgarria, eta, kudeatzen zaila izan arren, politikoki emankorra. Ikuspuntu politikotik aparte, ordea, «bizitza ona»-ri buruzko ikuspuntu gisa, kolektibismoa arrisku askoren iturri iruditzen zait. Arrisku handiena, zalantzarik gabe, zentzu politikorik ez duten kolektibismoaren irakurketa horiek politizatu nahi izatea. Guztiok berdinak gara esatean «eskubide berberen jabe» ulertu beharrean «guztiok gara igualak» ulertzen duenak, ikuspuntu antropologiko bitxia du, baina, horrez gain, politikoki antzua ere bada. Areago, nire ustez, kaltegarria da. 

Etika eta politika harreman estua duten bi giza jarduera dira, baina jarduera autonomoak dira eta biak berdintzea kaltegarria da bata zein bestearentzat. Politikaren izenean etika bortxatzen denean agerikoa da bientzat sortzen den galera. Kontrako norabidean, ordea, askok eta askok ez dute arazo berbera ikusten, baina niretzat nabarmena da.

Nik argi dut ez ni ez zu, irakurle, ez garela Arnaldo Otegi edo Jose Luis Elkoro. Umiltasuna betebehar militante bat da. Argi dut ere Otegi eta Elkoro ez direla pertsona berbera. Ni bisitatzen ditudan presoek ere badakite beraiek ez direla ez bata ez bestea, eta badakite ere horregatik ez ditudala gutxiago maite. Nire lagunak dira, nire kutunak. Baina maitasunaren eta politikaren arteko harremana agerikoa izan arren, inor ez da ausartzen bata bestera murrizten. Politikagatik sartu zituzten guztiak kartzelara, eta militante politikoak izaten jarraitzen dute, ez merkantzia moral merkea.

«Mugituko da». Hori da Elkororen askatasuna aldarrikatzeko antolatu dituzten ekimenen leloa. Larunbat honetan berdintasuna eskatzen dugun guztiok zita bat dugu Bergaran. Mugitzen bagara, mugituko da.

["Gara", 2010-9-23]

De Hondarribia a Bergara para corresponder a quien tanto se le debe

Todos los que conocen a José Luis Elkoro coinciden en que no esperaba nada a cambio de su esfuerzo. Su ahínco y compromiso ayudaron al nacimiento de «Egin», a la legalización de la ikurriña e incluso a llevar a Euskal Herria a la situación actual. La ciudadanía salió ayer al paso de la marcha para pagar su deuda corriendo, nadando, haciendo volar una ikurriña o lanzando un mensaje a la mar.

Oihana LLORENTE

José Luis Elkoro vivía entre Bergara y Hondarribia antes de que su vida se viera abocada a la cárcel. La marcha de ayer, encabezada por un vehículo con un gran elefante, enlazó estas dos localidades a través de 150 kilómetros en los que la improvisación de los vecinos dieron aliento a los marchistas.

Martutene


El susurro de la solidaridad atraviesa los barrotes a golpe de cohete

Tras dos horas de recorrido en bicicleta, en barco y a nado, e incluso con algún que otro control policial sorteado, el pequeño elefante que hizo de testigo llega hasta el penal de Martutene. En él se encuentra secuestrado el protagonista de la marcha, anciano y enfermo. El «oxígeno» que necesita -como aseguraba a GARA su hijo- es la movilización popular y ayer de eso tuvo a raudales.

Hernani


«Egin» resurge para liberar al que fuera responsable de Orain S.A.

«Egin» nacía, el 29 de setiembre de 1977, agradeciendo su aportación a los diez fundadores «que arriesgaron» -entre ellos José Luis Elkoro- y a los 24.000 «cuentapartícipes» que lo posibilitaron. Una nueva portada del diario, silenciado hace doce años, veía la luz ayer en las calles de Hernani para agradecer, de nuevo, el compromiso que Elkoro está pagando con cárcel.

Pese a que el tiempo no invitaba a ello, una veintena de ex trabajadores de ``Egin'' y Egin Irratia acogieron la marcha mientras repartían las portadas del diario entre los viandantes. Jon Altuna tomó la palabra para dar cuenta de los motivos del encarcelamiento de Elkoro y, tras agradecer su trabajo en nombre de todos los periodistas del diario clausurado, los bertsos de Xabier Amuriza despidieron a los ciclistas, que se dirigieron rumbo a Orio.

Zarautz


La ikurriña vuela libre para corresponder el trabajo de Elkoro en pro de su legalización

Los sones del txistu dieron la bienvenida al testigo en la localidad costera, donde decenas de personas quisieron unirse a la cola de la marcha hasta adentrarse en Musika Plaza. Allí la esperaban más zarauztarras dispuestos a rendirle un emotivo homenaje en el que fue protagonista la ikurriña, que Elkoro defendió hasta su legalización.

Imanol Murua, hijo del que fuera alcalde de Zarautz, tomó la palabra para describir aquellos años en los que la unión de fuerzas, a la que tanto se apela ahora, dio sus frutos y la ikurriña se desató del franquismo. Como recordó, en aquel entonces, a falta de partidos políticos legales, fueron los alcaldes los que tuvieron que coger el timón y mediante la movilización y la negociación lograr sus deseos y reivindicaciones. Murua subrayó la validez de la cohesión y mostró su confianza en que de este modo también se logrará mover al pesado elefante que parece ser el Estado español.

La madre del preso político más longevo de Zarautz, Joxe Maria Perez, Txuri, fue la encargada de liberar la ikurriña mientras que el público contenía su emoción. Ocho globos ayudaron a la ikurriña a volar con la esperanza de que se posara en el cielo de Martutene.

Lekeitio


Mensaje a la mar contra la guerra sucia

El testigo, que viajó primero en piragua y luego en trainera, llegó a las manos de Edurne Brouard, hija del compañero y buen amigo de Elkoro, Santi Brouard. En el puerto, mientras la arropaban más de un centenar de personas, Brouard recordaba la figura de su padre y cómo dos mercenarios acababan con su vida cuando trataba a un niño en su consulta de pediatría.

La sombra de la guerra sucia, que acabó con este histórico militante, aún planea por Euskal Herria, hecho que censuraron con rabia en el sencillo acto. Desde el puerto vizcaino lanzaron a la mar un mensaje que reprueba la guerra sucia y solicita el esclarecimiento de las muertes causadas por ella. La botella se adentró en la mar.

Elgoibar


Las amenazas no frenan el mensaje de Arnaldo Otegi

«La paciencia es amarga pero los frutos son dulces». Ésas fueron la palabras que Arnaldo Otegi hizo llegar desde la prisión de Logroño. Su intención era ofrecer un mensaje telefónico pero los carceleros se lo impidieron. «Si haces esa llamada no vuelves a tener comunicaciones telefónicas», le espetaron.

Pese a todo, además de su adhesión a la petición de excarcelación de Elkoro, el dirigente abertzale quiso hacer llegar algunas ideas a la sociedad vasca, como que «la movilización social es la herramienta para frenar al Estado», el «apremio que existe de aprovechar esta ocasión que se abre» y «la necesidad de defender a la izquierda abertzale por encima de las provocaciones del Estado español». Mientras el mensaje de Otegi resonaba en la plaza de Elgoibar, varios jóvenes realizaban un mural que demanda la puesta en libertad inmediata de Elkoro.

Bergara


Una multitud da los últimos pasos arropando a su familia

Cientos de bergararras esperaron a las puertas del pueblo a los deportistas que hicieron posible esta peculiar marcha. Los 150 kilómetros recorridos no parecían haber hecho mella en ellos, que repusieron fuerzas nada más ver a los congregados. El testigo había sido portado por los trabajadores de su empresa, así como por los alcaldes de la zona, y los últimos metros fueron dedicados a los familiares de Elkoro. El tiempo no sonrió a quienes participaban en la movilización y el aguacero parecía querer expresar también su malestar por la ausencia forzada de Elkoro.

El mensaje final fue contundente: «La movilización social conseguirá mover al elefante y, por consiguiente, conseguirá que José Luis Elkoro vuelva a Bergara libre».

["Gara", 2010-9-26]

2009-02-02

Aviso a navegantes



Con el fin de que no pasase desapercibido el décimo aniversario del cierre de EGIN, se han impulsado varias actividades, entre ellas este blog. Cumplidos los objetivos marcados, el equipo encargado de dinamizarlo y actualizarlo considera llegado el momento de colocarlo en cuarentena. Si algún acontecimiento nos recomendara volverlo a encender en el futuro, así lo haríamos.

A partir de hoy se abre un periodo de una semana para que aquellos usuarios que así lo deseen, manifiesten sus opiniones al respecto. Finalizado ese periodo, procederemos a cerrar el blog.

2009-01-20

Emotivo homenaje a Jose Ramón Aranguren en Iruñea





A partir de las doce del mediodía de este sábado 17 de enero se ha celebrado un emotivo homenaje al recientemente fallecido Jose Ramón Aranguren. Varios cientos de personas han abarrotado los locales de la sociedad Arrano Beltza del Casco Viejo de Iruñea y otros muchos han seguido el acto desde el exterior mediante una pantalla instalada al efecto.

Durante este homenaje, que ha comenzado con un aurresku de honor y ha terminado con el canto del nafar gudariak gara, han intervenido diferentes personas que conocieron a Jose Ramón en las diferentes facetas de su larga y fructífera trayectoria vital. A una primera parte en tono familiar muy cariñoso, con la canción Haurtxo haurtxoa como hilo conductor, siguió la parte más política. Varias personas que habían coincidido con el homenajeado en proyectos tan variados como la fusión de las centrales lecheras vascas, Egin, LAB, Sasoiak o Nafarroa Bizirik! 1512-2012 expresaron a la familia su solidaridad y glosaron la figura de Jose Ramón, destacando su compromiso, su militancia de largo recorrido y el cariño que demostraba hacia quienes compartieron tareas con él. Especial protagonismo tuvieron en el acto, como era de esperar, las personas enjuiciadas en el sumario 18/98 y en general, las víctimas de la represión.

A lo largo del acto, en el que se proyectaron varios audiovisuales sobre su via y la lucha del pueblo vasco, las personas presas fueron repetidamente recordadas. Uno de los momentos más emocionantes del homenaje se produjo durante la lectura de la carta hecha llegar por Asier Aranguren, hijo del homenajeado, preso en el estado francés.

Como colofón final, se proyectó un vídeo con imágenes del acto en el que Jose Ramón interpretó un peculiar diálogo con su nieta en un acto de Orreaga. Diálogo en el que el fallecido jugaba con el pasado, el presente y el futuro para subrayar que si su tatarabuelo hablaba euskara pero él no, sus hijos, nietos y futuros biznietos son y serán euskaldunes, poniendo fin así a un “mal sueño”.


Argazki gehiago - Fotos del homenaje

2009-01-08

Fallece a los 70 años el ex concejal de HB José Ramón Aranguren


PAMPLONA. José Ramón Aranguren Iraizotz, ex concejal de HB en Pamplona entre 1991 y 1995, falleció ayer a los 70 años de edad víctima de un ataque repentino, previsiblemente un infarto de miocardio. Aranguren, que en el momento de su fallecimiento se encontraba visitando a un familiar, fue gerente de Copeleche en su etapa anterior a su fusión con otras empresas lácteas, y además era afiliado a LAB. Se ocupó en este sentido de impulsar el área de pensionistas del sindicato, y también era miembro de la asociación Sasoia.

Como concejal, compartió el grupo de HB con Alberto Petri, Miren Egaña y Fernando Biurrun. Además, fue miembro del Consejo de Administración de Orain SA (empresa editora del diario Egin ), cargo por el que fue juzgado en el sumario 18/98. Durante dicho juicio sufrió un infarto (6 de mayo de 2006), por el que fue ingresado en la UCI. José Ramón Aranguren tuvo tres hijos con Libe Urroz (Gaizka, Asier y Nerea), y luego se casó en segundas nupcias. >D.N.

José Ramón, paisano y rebelde, siempre entre nosotros


El rebelde navarro José Ramón Aranguren Iraizotz ha fallecido hoy víctima de un infarto. Ya en mayo de 2006 tuvo un serio aviso de su gran corazón navarro, del que pudo reponerse, pese a estar padeciendo el injusto acoso de la "justicia" española por el sumario 18/98. Siempre activo, dispuesto a hacer cosas por su patria, aunque fueran humildes, José Ramón ha caído en su plena juventud de los 70 años. Y ahí seguía, con el colectivo de jubilados de LAB y la asociación Sasoia, incansable hasta el último aliento.


No se trata de hacer una panegírico del paisano ausente. Simplemente de rendirle un pequeño homenaje desde esta humilde tribuna. Le conocí hace muchos años y lo que ahora siento es no haber disfrutado un poquito más de su sabiduría y sus consejos. Un abrazo para Gaizka y toda su familia. Que la tierra te sea leve, compañero, y que no deje de sonar la música. Ez adiorik!

Fallece el histórico militante de Herri Batasuna José Ramón Aranguren


José Ramón Aranguren Iraizotz ha fallecido hoy a los 70 años de edad tras sufrir un infarto según ha informado el diario Gara.

Su compromiso político le llevó desde siempre a implicarse en diferentes dinámicas y organizaciones destacando, sobre todo, su militancia en Herri Batasuna, organización con la que fue concejal del Ayuntamiento de Iruñea.

Su militancia política y social hizo que fuese primero encarcelado en 1998, a raíz del cierre del diario Egin y más tarde procesado en el conocido sumario 18/98.

Aranguren ya había sufrido infartos anteriormente e incluso tuvo que ser intervenido quirúrgicamente en dos ocasiones. Después de que esto sucediera fue apartado de la vista para ser juzgado en solitario. Sus compañeros del colectivo de encausados en el macrosumario se refirieron entonces a esta circunstancia asegurando que el empeoramiento de su estado de salud estaba inequívocamente relacionado con las condiciones de castigo impuestas por el tribunal que enjuiciaba su causa. Según este colectivo, en los hasta el momento cinco meses de juicio sufrió la tensión de los viajes a la Audiencia Nacional en los que acumulaba 14.900 kilómetros, a los que Aranguren sumaba los desplazamientos que quincenalmente efectuaba hasta París para visitar a su hijo Asier, preso político en una cárcel de la capital francesa.

Un abrazo para José Ramón

Cuando conoces a alguien y sabes de su valor como persona, a muchos vascos nos basta con reconocerlo en nuestro interior. Así somos de discretos. Pero como en este caso las fatalidades se reúnen para hacer sufrir a un hombre bueno como José Ramón, es necesario hacer público ese sentimiento. Le conozco desde hace unos cuantos años por motivos profesionales, ya que siempre ha manejado buena información, cada uno en su lugar, en el diario “Egin”. Y aunque los sucesivos contactos han sido desgraciadamente pocos y seguramente cortos, le mando un abrazo desde su tierra navarra con el deseo de que se reponga cuanto antes de este último tropiezo.
Probablemente el tener un corazón tan grande le ha perjudicado la salud, querer tanto a su país le ha producido ese maldito infarto. Paisano y rebelde, José Ramón Aranguren (como el resto, claro está, otro abrazo para todos ellos) no merece estar pasando este injusto calvario del 18/98, añadido en su caso al que representa tener que ir a visitar, tan lejos de su patria, a otro paisano rebelde como su hijo Asier.
Cuando debía estar disfrutando de su familia y sus cosas, el Estado le mantiene agarrado por el cuello desde hace ya ocho años, como bien dice Isidro Murga (otro rebelde) en su carta de ayer. Pedir que se archive el caso será una ingenuidad a estas alturas, pero por exigirlo que no quede. ¡Los queremos en casa, ya! [carta de Joxerra Bustillo en "Gara", 2006-05-10]

José Ramón Aranguren tenía 3 hijos, uno de los cuales se encuentra actualmente preso en el estado francés.

El corazón de José Ramón Aranguren se paró tras 70 años de solidaridad



R.S. | Gara

Un infarto acabó al mediodía de ayer con la vida del veterano militante abertzale José Ramón Aranguren, nacido en Elo (Monreal) hace 70 años. Le terminó fallando el corazón que había derramado a raudales en un montón de causas solidarias.

Aranguren se encontraba aún pendiente de juicio por el «caso 18/98», después de ser retirado de la causa juzgada en la Casa de Campo al haber sufrido otro infarto de miocardio anteriormente. Sin embargo, los problemas coronarios no frenaron su intensa actividad en numerosas luchas populares.

Por poner algunos botones de muestra, ayer mismo había acudido por la mañana a la sede del sindicato LAB, donde su implicación ha sido clave para poner en marcha el área de jubilados y pensionistas. A mediados de diciembre participó en la rueda de prensa del colectivo Sasoia en la que decenas de jubilados revelaron que han propuesto a los presidentes español y francés ocupar el lugar de los presos vascos enfermos. Días después tampoco faltó a la presentación del libro «La tortura» en Burlata, en la que hizo gala de su eterna inquietud por el futuro de Euskal Herria y preguntó a Arnaldo Otegi por las opciones de alianzas de la izquierda abertzale.

Esta hiperactividad acompañó toda su vida y le granjeó muchas amistades, tanto en Iruñea como en Donostia y el conjunto de Euskal Herria. En los años 90 fue concejal de HB en la capital navarra y ejerció también de impulsor de ``Egin'', lo que le llevó al banquillo en el «caso 18/98» con una petición fiscal enorme (nada menos que 48 años de cárcel).

Entrañable

Pero si algo ha definido a Aranguren es su carácter especialmente entrañable. Desde la sede de LAB apuntaban ayer que lo habían encontrado al salir «sonriente, como siempre». De esa humanidad dio muestra en momentos como el Día de Nafarroa de 2007, cuando se le encomendó el pregón de la celebración anual de Orreaga. Optó por improvisar con Amets, de 9 años, un delicioso diálogo entre el aitona erdaldun y la nieta euskaldun, en el que José Ramón aparecía feliz por los avances logrados en estas dos generaciones. Allí dejó este mensaje como colofón: «Sólo podemos aportar algo al mundo si seguimos siendo navarros, es decir, vascos libres. Si no, no existiremos».

Uno de sus hijos, Asier, está preso en Nanterre. La familia intentó hablar con él para transmitirle la luctuosa noticia, pero no se les permitió hacerlo.

Aranguren había acudido a visitar a una tía, en Mutiloa, cuando su corazón se paró definitivamente. Mañana a las 8.45 será incinerado en Iruñea. Descanse en paz.

["Gara", 2009-01-08]

Lanean gelditu zaio bihotza



Argazkia: Gara


Aitziber Laskibar| Berria


Bihotzak ez du gehiago jasan. Lehertu egin zaio. Indarge geratu, eta gelditu egin da. Atzo eguerdian hil zen Jose Ramon Aranguren 18/98ko auzipetua, Iruñean, bihotzekoak jota. 70 urte zituen. Eta bizitzeko gogoa. Hala azaldu zuen, ilusioz, bihotzekoa izan zuen aurreko aldian ospitaletik etxera joan zenean. Hain zuzen, 18/98 auziaren epaiketan murgilduta zegoela eman zion bihotzekoak. 2006ko maiatzaren 6an, oporretan Kanarietan zela.

«Zergatik gertatu zaidan hau?», zioen 2006ko maiatzean, Gara egunkariari eskainitako elkarrizketan, ebakuntzen ondoren oraindik indarberritzen ari zela. «Ez dakit norbaitek erantzun ahal dion horri, baina organikoki gorputza prestatuta badaukazu, ez baduzu ez kolesterolik, ez tentsio alteraziorik, ez osasungarri ez den ohiturarik, eta infartua gertatzen bada, zerbaitegatik izango da».

Iruñeko zinegotzi izana zen, Herri Batasunekoa. Bestalde, 2005eko azaroaren 21etik zegoen 18/98ren epaiketan, akusatuen aulkian. Orain SA atalean inputatu zuten, Egin egunkaria argitaratzen zuen Orain SA enpresaren Administrazio Kontseiluan aritu zela eta. 48 urteko kartzela zigorra eskatua zuen fiskalak Arangurenentzat.

Baina, epaiketaren eten batean oporretan zela bihotzekoa izan eta bi arteriatan kateterismoa egin ondoren, auzitik aparte utzi zuen Aranguren Espainiako Auzitegi Nazionalak, auzipetua erabat sendatu arte ahozko saioa ez etetearren. Aranguren bakarka epaitzea erabaki zuen auzitegiak, eta epaitzeke zuten oraindik.

Oso kezkatuta agertu ziren gainerako auzipetuak Arangurenen osasun egoeraren berri izan zutenean. Eta egoera horrek 18/98 auziarekin lotura zuzena zuela sinetsita zeudela esan zuten. 1998. urtean Egin itxi eta Espainiako Auzitegi Nazionalak haren aurkako auzia abiatu zuenetik epaiketa hasi zuen arte zortzi urte igaroak ziren. Zortzi urte egona zen auzitegiaren begiradapean eta bizimodua baldintzatuta.

Epaiketa hasi eta bihotzekoak eman zion arte pilatutako bidaiek eta tentsioak ere zerikusi handia izan zutela zioten Arangurenen akusatuen aulkiko kideek: «Ia 15.000 kilometro eginak ditugu errepidean. Bidaiak sortzen duen tentsioa eta epaiketak berak sortzen duena pilatzen ari dira eta horrek guztiak eragina du osasunean», esan zuten orduan auzipetuek.

Aranguren epaiketatik apartatu, eta aurrera jarraitu zuen ahozko saioak. Epaiketa amaitu ondoren, 2007ko azaroaren 30ean, 18/98 auzian epaitutako 46 lagun atxilotzeko agindua eman zuen Auzitegi Nazionalak. Auzitegiak epaia kaleratu gabe zuen oraindik, baina zigortuek ihes ez egiteko neurria zela argudiatuta espetxeratu zituzten atxilotuak. Ordutik, auzipetuen bozemaile lanetan ibili zen Aranguren, Iñigo Elkororekin batera.

Hain zuzen, Aranguren auzitik aparte utzi zutenerako bertatik kanpo utzia zuten Elkoro ere, arrazoi berdintsuengatik. Epaiketa hasi eta gutxira gaixotu, eta ebakuntza egin zioten Elkorori. Bi edo hiru hilabeteko baja beharko zuela jakitean, Elkoro bakarka epaitzea erabaki zuen Angela Murillo buru zuen epaimahaiak. Hortaz, biak aritu ziren 18/98ko auzipetuen bozemaile gisa kideak espetxeratu zituztenean.

Baina azken agerraldi publikoa ez zuen auzipetuen izenean egin Arangurenek. Erretiroa hartuta zegoen iruindarra, eta LAB sindikatuko pentsiodunen alorreko sustatzaileetakoa zen. Sasoia elkarteko kide ere bazen. Erretirodunen taldeko kide. Abenduaren 18an, beste hogei bat jubilaturekin agertu zen hedabideen aurrean. Gaixo dauden presoak askatzearen truke, haien ordez espetxera joateko prest agertu ziren horiek guztiak, publikoki.

Ongi ezagutzen zuen presoen egoera nafarrak. Izan ere, Asier Aranguren semea preso zuen. Parisen dago preso eta bidaia luzeak egiten zituen hura ikusi ahal izateko. Beste seme bat ere utzi du hildakoak: Gaizka Aranguren kazetaria.

Egoera bidegabeen aurka mobilizatzeko deia egina utzi zuen 18/98ko auzipetuak, bera barnean zuen auziari buruz Gara-n egindako elkarrizketan. Auziak irauten zuen bitartean lanean jarraitzeko beharra aldarrikatu zuen; «gertatzen ari denaren berri eman behar da».

Hain zuzen, 18/98 auzia Espainiako Estatuko egiturek «Euskal Herria desagerrarazteko» bidean hartutako neurrietako bat zela sinetsita zegoen. Espainiako Auzitegi Nazionalak Estatuaren «estoldetan» lan handia egiten duela eta «estolda» horien errealitatea ezagutzera eman edo bidegabekeria horien aurka egiten duen edonor isilarazteko tresna dela.

Horregatik zioen epaiketa hura politikoa zela. Ez zegoela hartarako inolako oinarri juridikorik eta zigorra ezartzen ari ziren aparatu horiek ere bazekitela «jarrera zintzo, zuzen eta solidarioen» aurrean zeudela.

Eta harro zegoen jarrera horretaz Aranguren. Areago, 2006an bihotzekoa izan ondoren, lanean jarraitzeko indarberrituta zegoela zioen. Jaso zuen babesak aurrera egiteko indarra eman ziola eta hala egingo zuela.


Elkoro: «Auziko une gogorretan ere beti alai zegoen, eta hori transmititzen zuen»

«Kristoren pertsona zen», esan du Iñigo Elkorok, 18/98ko auzipetuak, Jose Ramon Arangureni buruz galdetutakoan. Hori da ahotan hartu duen lehen hitza. Auzipetu gehienak kartzelatu ostean, Elkorok eta biek hartu zuten auzipetuen bozeramailetzaren lekukoa, gaixotasunagatik epaiketa atzeratu baitzieten biei. «Alaitasuna transmititzen zuen, alaitasun handia. Sekula ez diot aurpegi txar bat ikusi. Auziko une gogorretan ere beti alai, eta alaitasun hori transmititzen zuen». Horrekin batera, uste sakon eta sendoetako pertsona zela nabarmendu du. «Euskal Herriaren etorkizunean eta borrokan zuen konfiantza denoi transmititzen zigun». Beti lanerako prest izaten zela azpimarratu du. Bere osasuna ona ez zela jakinda ere espetxean gaixo dauden presoen truke Arangurenek bere burua eskaintzeak pertsona horren tamaina azaltzen duela nabarmendu du. «Nafar peto-petoa zen», azpimarratu du. Herri honen indarrean konfiantza handia zuela eta burujabetza lortzeko bidea ere argi zuela esan du: «Oinez goaz, oinez jarraituko dugu eta bidea ibiliz egiten da».


["Berria", 2009-01-08]

2008-12-18

El Olentzero tiene una buena ocasión de regalar arte



En Durango no vendimos todas las obras. En los próximos días, hasta que pasen las navidades, vamos a hacer un intento por vender en nuestro entorno más inmediato algunas de las que quedan. Así es que el Olentzero va a tener ocasión de adquirir a muy buen precio obras para regalar de artistas como Gorriti, Zuriñe Gredilla, Mikel Campo, Dani Fano, Larruquert, Tomas Murua, Baroja-Collet, Dani Fano, Ikor Kotx, Juan Carlos Ruiz, Juantxo Egaña o Jon Cazenave, entre otros.
En este mismo blog puede verse el vídeo-catálogo. Algunas de las obras que aparecen en él ya están vendidas, pero otras no.
Si alguien está interesado, puede dirigirse a nosotros. En todo caso, el contacto es el de siempre: egin10urte@gmail.com

2008-12-15

Noizko Plateruenako enkantearen kronika bat?



Ez nuen Plateruenako enkantean egoteko aukerarik izan. Gauzak nola joan ziren jakitea gustatuko litzaidake. Inork ez du blog honetan bertan kronikatxoren bat egingo?

Artea oparitzeko aukera ederra du Olentzerok



Durangon ez dira saldu hara eraman genituen arte lan guzti-guztiak Arte lan horiek, Gabonak pasa arte, behintzat, ahoz aho saltzen saiatuko gara. Beraz, Gorriti, Zuriñe Gredilla, Mikel Campo, Dani Fano, Larruquert, Tomas Murua, Baroja-Collet, Dani Fano, Ikor Kotx, Juan Carlos Ruiz, Juantxo Egaña, Jon Cazenave eta beste hainbaten lanak oso modu onean erosteko eta oparitzeko aukera aparta du Olentzerok.

Blog honetan bertan ikus daiteke arte lanen bideo-katalogoa. Bideo horretan azaltzen diren pieza batzuk saldu ditugu, baina beste batzuk ez.

Baten bat interesatuta baldin badago, saltsa honetan ibili garenongana jo dezala. Nolanahi ere, kontaktua, betikoa: egin10urte@gmail.com

2008-12-09

Pepe



Texto y foto: Rafael Castellano


Una estupidez vigente recorre el mundo desde los días de las roastories y la Generación Perdida. Lo de vivir deprisa e intensamente, morir joven y convertirse ora en un bello cadáver o un digno triciclo. Nadie lo piensa, nadie lo cree y esa frase virtual debería desaparecer de los salpicaderos.

Pepe, cuando aparece en algún evento, te derriba el alma a los pies. He escuchado por ahí que hay quien le mitifica con elogios similares a la sentencia idiota antes citada. La última obra de Pepe Rei es, creo, “El Periodista Canalla”, de Editorial Miatzen. Espero se pueda hallar en algún cajón de la Durangoko Azoka que al redactar esto agoniza. Ésa sí es una autodefinición de su existencia, ésa fue la percepción interesada de quienes contra él intentaron competir con maledicencia de golpes bajos y cabezazos en la ceja. Sólo la carretera, que no el talego, pudo con él.

Claro que vivía veloz y autoexigente. Por supuesto que solía exigir esa autoexigencia en rededor. No es, sin duda alguna, canonizable. Todo su ímpetu fue en pro de un reporterismo competitivo (pleonasmo). Quienes hayan trabajado en sus proximidades se habrán sentido en algún momento arrastrados por esa dinámica del viejoperiodismo e incluso muy cabreados con él por no poderle seguir el ritmo. Mucho más cuando pensabas que, como Ranxerox, funcionaba a base de tres o cuatro bypass (los que hicieran falta) en el esternón. Y, claro, te cortaba el rebote.

Pepe te llamaba a capítulo o te aceleraba los pulsos porque, para mayor derrame de adrenalinas varias, lo hacía en tono cariñoso y enormemente lusitano (es partidario del galego-portugués como idioma culto, es decir, lo que no habla Fraga). A este periodista total, con todos sus magníficos defectos, que no fallos a la hora de mandar a máquinas, lo ha inmovilizado la jungla de asfalto. Cada vez que rueda por nuestras inmediaciones, como esta vez ante el stand de “EGIN-10 Urte”, donde se le concedió la “Mailopeko Lamia” de Gorriti, desarma a todos cuantos asistimos a su proceso de innovaciones, telemática, cibernética en pañales, informatización de la información, pespuntes de los que tiraba merced a la infalible telaraña informativa que con paciencia de amanuense medieval (paradoja) se tejió. Es, por fortuna, un personaje contradictorio y no hay quien, al acercársele, no perciba ese brillo cómplice y enigmático de las gafas y, consecuentemente, crea en los milagros. O en los prodigios, hubiese corregido con lápiz rojo.

2008-12-08

Lehen feria-eguna Durangon



Bukatu berri da lehen feria-eguna Durangon. Balantzeak egiten hasteko goizegi da, noski, baina bizpahiru kontutxo, behintzat, aipa daitezke. Horra, ba.

Gorritiren "Mailopeko lamia"-k harrera ona izan du, baita Tasiok azokarako espresuki egin duen marrazki ederrak ere. Gainera, goizean, Tasio bera egon da standean eta eskatu dutenei marrazkiaren kopiak dedikatu dizkie. Arratsaldean ere standean ez dira pertsona ezagunak falta izan. Hor egon da, esaterako, Fermin Muguruza. Ez da ahaztu behar sortzaile ezaguna izateaz gain, EGINeko "beteranoa" dela.

Biharkoa lehen feria-egun fuertea izango da, are gehiago guretzat. Gogoan izan 12etan, Plateruenan, arte enkante mundiala egingo dugula. Han elkartuko gara, adierazpen askatasuna xede.

2008-12-04

Lamiak Durangon



Martin Anso

Lamiak eta gizakiak elkarren ondoan bizi ziren, baita elkarrekin ere, batzuetan, behintzat. Horra, adibide moduan, Lanbreabeko lamiaren eta Gorostiagako mutilaren arteko maitasun istorio hunkigarria (Barandiaran).

Lamien eta gizakien arteko harremanak elkarrekikotasuna zuen oinarri, hots, lamiek lan edo zerbitzu batzuk egiten zizkieten gizakiei eta, trukean, opariak jasotzen zituzten. Eta alderantziz. Harreman horren lekuko da Bazterretxeko lamien istorioa (Barbier).

Halako batean, baina, Elizak –botereak, azken batean– bizikidetza harekin bukatu beharra zegoela erabaki zuen. Lamiak kriminalizatu eta gupidagabe jazarri zituzten. Igorren, esaterako, haien bizilekua suntzitzeko, errekak goldatzera iritsi ziren (Azkue). Gero, lamien memoria ere lizundu nahian, haiekin zerikusia zuten istorioak faltsutu zituzten. Horregatik, gugana iritsi diren kontakizun askotan gaizkile moduan agertzen dira (ergel moduan agertzeaz gain).

Prozesu hori guztia ederki dokumentatu du Juan Inazio Hartsuagak (“Euskal Mitologia konparatua”, Kriseilu, 1987, edo Gaiak, 2004). Eta, hain justu, gugana iritsi diren kontakizun horiei esker dokumentatu ahal izan du. Izan ere, faltsutu dituzten arren, ezin izan dute beti ezkutatu horien azpian gorderik dagoen egia: lamiak ez ziren gizakien etsaiak eta are gutxiago kriminalak; lamiek eta gizakiek elkarri laguntzen zioten.
Zergatik aipatzen dut hau guztia eta zergatik orain? Juan Gorritiren “Mailopeko lamia” ikusi berri dudalako. EGIN eta EGIN Irratiko langile ohion ikur nagusietako bat izango da Durangoko Azokan.

Orain dela hamar urte indarraren indarrez itxi zituzten bi komunikabide haiek gogoratzeko lanen bat eskatu diotenean, ez dakit nik lamiei buruz arestian esandako guztia kontuan izan duen Gorritik, baina, sinboloa aukeratzean, bete-betean asmatu duelakoan nago. EGIN eta EGIN Irratia lamiak ziren. Euskal herritarrekin zuten harremanak elkarrekikotasuna zuen oinarri. Elkar elikatzen zuten. Halako batean, baina, botereak, haien ahotsa gustuko ez zuelako, kriminalizatu eta, azkenean, isilarazi zituen. Gero, haien memoria lizundu nahian, istorioak faltsutu dituzte. Baina, sarri, istorio faltsutu horien azpitik ere ozen bezain garden iristen zaigu ahots haren egia. Halaxe gertatuko da Durangon; han, Gorritirekin eta beste artista eta herritar askorekin batera, lamientzat ere adierazpen askatasuna errebindikatuko dugu.

La memoria de EGIN también estará presente en la Feria de Durango





Numerosos artistas apoyan una iniciativa por la libertad de expresión

Zumeta, Gorriti, Xabier Egaña, Tomas Murua, Guillermo Andonegi, Zuriñe Gredilla, Lamia, Juantxo Egaña, Baroja-Collet, Mikel Campo, Eli Gorostegi, Jon Cazenave, Galder Izagirre, Mikel Valverde, Dani Fano, Mendi, Tasio y otros muchos artistas participarán en la Feria de Durango en una iniciativa promovida por un grupo de ex trabajadores de EGIN.

Esta iniciativa, colofón de los diversos actos que hemos organizado este año con ocasión del décimo aniversario del cierre de EGIN y EGIN Irratia, será realmente novedosa. En un stand, además de algunas publicaciones, ofreceremos a buen precio obras que los artistas antes mencionados han donado desinteresadamente como aportación a la defensa de la libertad de expresión. A buen precio, decimos, porque, aunque también habrá, lógicamente, obras más caras, el objetivo es que la mayoría de ellas, originales, puedan adquirirse a un precio que oscile entre los 50 y los 100 euros, aunque, lógicamente, también las habrá más caras.

Es decir, que cualquiera podrá encontrar algo a la medida de su bolsillo. Es más, con el objetivo de que pueda participar el mayor número posible de personas, hemos realizado una tirada limitada de “Mailopeko lamia”, de Juan Gorriti, cuyos ejemplares se venderán a un precio muy asequible.

Algunos artistas han confirmado ya que acudirán al stand para dedicar sus obras a quien lo solicite. Uno de ellos es Tasio, que ha realizado un espectacular dibujo para la ocasión.
Asimismo, el sábado, día 6 de diciembre, a las 12, tendrá lugar en Plateruena un acto muy especial que hemos bautizado como SUBASTA DE ARTE. Será un acto abierto en el que, en un ambiente festivo y arropados por personas conocidas del ámbito de la cultura y el deporte, reivindicaremos una vez más libertad de expresión.

Os agradeceríamos que os hicieseis eco de esta información. Como complemento, adjuntamos “Mailopeko lamia” y el dibujo que Tasio ha hecho expresamente con ocasión del décimo aniversario.

2008-12-03

Durangoko Azokan ere, EGIN gogoan




Hainbat artista, adierazpen askatasunaren alde

Zumeta, Gorriti, Xabier Egaña, Tomas Murua, Guillermo Andonegi, Zuriñe Gredilla, Lamia, Juantxo Egaña, Baroja-Collet, Mikel Campo, Eli Gorostegi, Jon Cazenave, Galder Izagirre, Mikel Valverde, Dani Fano, Mendi, Tasio eta beste astista askok parte hartuko dute EGINeko langile ohi talde batek Durangoko Azokari begira antolatu duen ekimenean.

EGIN eta EGIN Irratia itxi zituzteneko hamargarren urtemuga biribilduko duen ekimen hori benetan berritzailea izango da. Izan ere, stand batean, zenbait argitalpen saltzeaz gain, arestian aipatutako artistek adierazpen askatasunaren alde musu truk eman dizkiguten lanak modu onean eskainiko ditugu. Modu onean diogu, obra gehienak, JATORRIZKOAK, 50 eta 100 euro bitartean eskuratu ahal izango baitira (batzuk garestiagoak izango diren arren, noski).

Nolanahi ere, edozeinek aurkituko du bere poltsikoaren neurriko obrarik. Are gehiago, ekimen honetan nahi duten guztiek parte har dezan, Juan Gorritik marraztutako “Mailopeko lamia”-ren tirada mugatu bat egin dugu, eta aleak oso merke eskuratu ahal izango dira.

Artista batzuek, beren lanak izenpetzen-eta, standean bertan egongo direla ere aurreratu dute. Horietako bat Tasio izango da, hamargaren urtemuga dela-eta, marrazki bikaina egin duena.

Gainera, abenduaren 6an, larunbatean, 12etan, ARTE ENKANTEA izenburuarekin bataiatu dugun ekitaldi berezia egingo dugu Plateruenan. Bertan, jai giroan eta kultur eta kirol alorretako hainbat lagunen babesean, adierazpen askatasuna aldarrikatuko dugu. Ekitaldia herritar guztiei zabalik egongo da.

Albiste honen berri emango bazenute, eskertuko genizueke. Osagarri moduan, Gorritiren “Mailopeko lamia” eta Tasioren marrazkia bidaltzen dizkizuegu.



2008-11-30

Durangoko "Enkantea"

"EGIN" ETA EGIN IRRATIAREN ITXIERAREN HAMARGARREN URTEURRENA ADIERAZPEN ASKATASUNAREN ALDEKO JAIA ETA ARTELANEN "ENKANTEA"

EGUNA: Abenduak 6, larunbata.

ORDUA: Eguerdian, 12.00etatik 13.00etara.

LEKUA: Durangoko Plateruena kafe antzokia.
Euskal Liburu eta Disko Azokaren ondoan (Landako).

Lagun maitea,
Datorren abenduaren 6an, larunbata, Durangoko Euskal Liburu eta Disko Azokak hartzen duen jaizubian, Bizkaiko udalerri horretako Plateruena kafe antzokian adierazpen askatasunaren alde bilduko gara Euskal Herriko kultur eta kirol arloetako eta jendarteko hainbat lagun, aldarrikapenaz gain jai giroa nagusi izango duen ekitaldi batean.

"Egin" eta Egin Irratiaren itxiera salatzeko urte osoan zehar egindako ekintza sortari buru emango dien jai hori, Durangoko Azokan izango dugun presentziaren osagarri bat da, eta, gainera, osagai berezi bat ere izango du: artelanen enkantea egingo dugu bertan, hainbat artistek egitasmo honetarako eskuzabaltasun osoz eman dizkiguten jatorrizko lanak eskainiz herritarrontzat eskuragarriak diren salneurrian.

Hala, enkantean jarriko ditugu, besteak beste, honako egileon lanak: Zumeta, Gorriti, Xabier Egaña, Tomas Murua, Guillermo Andonegi, Zuriñe Gredilla, miembros de Euskal Argazkilarien Elkartea, Baroja-Collet, Mikel Campo, Mikel Valverde, Dani Fano, Mendi eta Tasio.

Egun horretan zu ere bertan izan nahi zaitugu, lagunartean bildu, eta ez dugula ahazten erakusteko.

"Egin" eta Egin Irratiko langile ohiak
Adierazpen askatasunaren alde

OHARRA: Azokak iraun bitartean, gure erakusmahaian salgai izango dira hainbat artelanen jatorrizkoak (margolanak, eskulturak, argazkiak, ilustrazioak...) herritar guztion poltsikoentzat benetan eskuragarriak diren salneurrietan. Aukera hau baliatu nahi dugu beste behin ere kulturak adierazpen askatasunari ematen dion babesa eskertzeko..

HARREMANETARAKO: egin10.info web orrialdean, email honetan edo egin10urte@gmail.com, edo 626 13 05 51 telefonoan (Karmele Elizaran)

2008-11-18

La memoria de EGIN también estará presente en la Feria de Durango



Numerosos artistas apoyan una iniciativa por la libertad de expresión

Zumeta, Gorriti, Xabier Egaña, Tomas Murua, Guillermo Andonegi, Zuriñe Gredilla, Euskal Argazkilarien Elkartea, Baroja-Collet, Mikel Campo, Mikel Valverde, Dani Fano, Mendi, Tasio y otros muchos artistas participarán en la Feria de Durango en una iniciativa en la que trabaja un grupo de ex trabajadores de EGIN.

Esta iniciativa, colofón de los diversos actos que hemos organizado este año con ocasión del décimo aniversario del cierre de EGIN y EGIN Irratia, será realmente novedosa. En un stand, además de algunas publicaciones, ofreceremos a buen precio obras que los artistas antes mencionados han donado desinteresadamente como aportación a la defensa de la libertad de expresión. A buen precio, decimos, porque, aunque también habrá, lógicamente, obras más caras, el objetivo es que la mayoría de ellas puedan ofrecerse a un precio que oscile entre los 50 y los 100 euros. Es decir, que cualquiera podrá encontrar algo a la medida de su bolsillo.

Algunos artistas han confirmado ya que acudirán al stand para dedicar sus obras a quien lo solicite. Asimismo, el día 6 de diciembre, a las 12, tendrá lugar en Plateruena una “subasta de arte” muy especial.

En próximos días, más información.




Durangoko Azokan ere, EGIN gogoan



Hainbat artista, adierazpen askatasunaren alde


Zumeta, Gorriti, Xabier Egaña, Tomas Murua, Guillermo Andonegi, Zuriñe Gredilla, Euskal Argazkilarien Elkartea, Baroja-Collet, Mikel Campo, Mikel Valverde, Dani Fano, Mendi, Tasio eta beste astista askok parte hartuko dute EGINeko langile ohi talde bat Durangoko Azokari begira antolatzen ari den ekimenean.

EGIN eta EGIN Irratia itxi zituzteneko hamargarren urtemuga biribilduko duen ekimen hori benetan berritzailea izango da. Izan ere, stand batean, zenbait argitalpen saltzeaz gain, arestian aipatutako artistek adierazpen askatasunaren alde musu truk eman dizkiguten lanak modu onean eskainiko ditugu. Modu onean diogu, obra gehienak 50 eta 100 euro bitartean eskuratu ahal izango baitira (batzuk garestiagoak izango diren arren, noski). Hau da, edozeinek aurkituko du bere poltsikoaren neurriko obrarik.

Artista batzuek, beren lanak izenpetzen-eta, standean bertan egongo direla ere aurreratu dute. Gainera, abenduaren 6an, 12etan, “Arte enkantea” izenburuarekin bataiatu dugun ekitaldi berezia egingo dugu Plateruenan.

Ondoko egunetan, informazio gehiago.

2008-11-10

Artistas en EGIN (Y viceversa)


Oteiza 1996

Texto: Aztia Foto: Fernando Larruquert


Desde su primer número, “Egin” concede una sección a las artes plásticas que se ejecutan en numerosos talleres-comuna y escuelas de autodidactas. La complicidad o discusión con estas personas de lleno dedicadas a la creatividad en todas las técnicas (por enésima vez recordemos que en griego 'techné' significa Arte) llegaba de atrás. Al fin y al cabo gran parte de este colectivo de colectivos venían expresando libremente en sus jeroglíficos propios lo que la letra impresa, sobre todo la cotidiana, tuvo prohibido, o encriptado entre líneas, durante muchísimos años.

La visita a salas y galerías cuando los resultados del proceso se podían escrutar en buena iluminación, cosa imposible durante las multitudinarias inauguraciones en aroma de tortilla de patatas y con el respetable dándole la espalda al esfuerzo de meses y años, permitía comentar lo que aquellas formas-fórmulas sugerían.

Muchos habían viajado como auténticos nómadas, a la aventura, con lo puesto, para pillar tendencias y expresiones de Ultramar o Ultrapuertos. Huían de un idilismo ternuriento y tradicionalista. La gran maestría de trazo emergida de academias y de centros de Artes y Oficios, o de Artes Gráficas, cierto, servía de base para su posterior dinamización. Por lo que se emigraba a otras latitudes, sobre todo, para consultar por esos mundos cómo se podía desaprender, ciencia bastante más difícil que el aprendizaje.

Con la avalancha de informalistas estalla pronto la polémica (hasta hoy) de si existe un Arte Vasco – como un Arte Azteca o Etrusco – o un arte ejecutado por vascos dentro o fuera de Vasconia. Los medios de comunicación se nutren de debates de este cariz.

Así, de las primeras columnas dedicadas a muestras específicas de arte que duraban quince días, se pasa a indagar desde el diario EGIN qué piensa, cómo vive, cómo se lo monta ante la materia a transformar y en aroma de bártulos, aguarrás, ácido nítrico, virutas, hornos de cerámica, polvo de piedra de Markina y compresores, toda esa cohorte de estetas. Es decir, lejos del espectáculo, de la vivencia como de ecos de sociedad de exponer. De exponerse.

Se enrollan. Disponen de discurso, ideología, cosmología, irritación existencial, propensiones políticas muy definidas, tendencia al gestualismo y a la discrepancia. Son temperamentales y ni se cortan ni les corta el míster. Es decir, un chollo, una vía para competir con Deportes, dicho sea con todos los respetos para ambas especialidades.

Resumiendo, que desde que el personaje que acompaña al reportero en la magistral foto de Larruquert publicara su “Quousque Tandem” e infundiera en sus colegas, más que otra cosa, aquella facultad de filosofar y aquella licencia para desafiar, el Arte vasco, o el Arte realizado en Euskal Herria, deja de ser el sexo de los ángeles y se sintetiza: existe una “Bauhaus” vasca que Hitler habría enviado a la hoguera o al exilio. De asunto social, pues, pasa a ser asunto sociológico. La performance era la interviú, y tanto ellas como ellos
se revelaron durísimos sparrings. Te tumbaban.



2008-10-27

Reunión del grupo de Durango



Hace ya tiempo que un grupo de ex trabajadores de EGIN viene dándole vueltas a la idea de poner en marcha una iniciativa cara a la Feria de Durango. A grandes rasgos, se trataría de reunir obras de artistas vascos en conmemoración del décimo aniversario del cierre del diario.

Quedan bastantes cosas por concretar y el tiempo se va echando encima, por lo que tras la reunión de Biteri del pasado sábado, en la que se decidió seguir adelante con la idea, se ha convocado una nueva cita para el jueves 6 de noviembre, a las 20:00 horas, en el bar Erribera de Ibaeta. Todos aquellas personas interesadas pueden acudir a la misma para aportar ideas.

2008-10-24

«Euskal Herriko Kazeta»k bihurgunearen zazpigarren urteurrena ospatuko du larunbatean


Idoia Eraso


2001eko urriaren 16ean argitaratu zen lehen aldiz «Euskal Herriko Kazeta», Lapurdi, Nafarroa Beherea eta Zuberoan eztabaida publikoa bultzatzeko egunkaria. Zazpigarren urteurrena ospatzeko, larunbatean ateak irekita izango dituzte Urruñako egoitza berrian.

Zorionak, zure urtebetetzean, zorionak eta urte askotarako!» dio kantuak. «Le Journal du Pays Basque. Euskal Herriko Kazeta» egunkariak zazpigarren urtebetetzea ospatu zuen joan den urriaren 16an. Horren karietara, heldu den larunbat goizean, 10.30etik goiti eta eguerdiraino, besta egingo dute erredakzioan, ateak irekiz. Harpidedunak, irakurleak, laguntzaileak eta gizarte eragileak, orokorrean, Urruñako Hedagune zentroa ezagutzera eta kazetari taldearekin elkartzera gonbidatuta daude.

Zazpigarren urteurrena ez da zenbaki biribila, baina kazetarentzat biziberritzearen urtea izan dela azaldu du egunkariko erredaktoreburu Goizeder Tabernak: «Zazpigarren urte honetan bihurgune bat markatzen dugu». Azken urte hau aldaketa handiko garaia izan da. Hasteko, erredakzio nagusiaren egoitza Baionatik Urruñara aldatu da udan. Aldi berean, bestelako berrikuntzak ere izan dira bai egunkariari berari dagokionez, bai erredakzio taldean. Talde berri eta gazte baten aurrean ezarri da Taberna «Kazeta»ren proiektuak jarraipena izan dezan: «Gaurkotasun albisteen ikuspegi ezberdin bat nahi dugu zabaldu, batez ere Euskal Herriari dagozkion berri eta gertakizunen inguruan».

Erredaktoreburu gazteak erronka berrien aurrean, etorkizunari begira, xede zehatzak agertu ditu: «Gure helburua irakurle gehiagorengana iristea da, publiko zabalagoa ukitzea». Era berean, Kazetaren betiko filosofiaren jarraipena izanen dela ere nabarmendu nahi izan du: «Journalak beti izan du xedetzat Ipar Euskal Herrian eztabaida publikoa bultzatzea, eta bide horretan jarraitzen dugu». Eztabaidaren bidez gure gizarteak bizi dituen aldaketak eta egoera berriak ulertzen laguntzeko nahia ere erakutsi du Tabernak: «Ondoko urteetan aldaketa ekonomikoak izanen dira eta ondorioz jarrera sozial berriak agertuko dira. Aldi berean, eztabaida politikoa areagotuko da erakundeen gainean, euskararen gainean eta abar, eta horien jarraipenean aitzindari izan nahi dugu».

Egoitzaren kokapenaren aldaketa «bihurgunearen» alde garrantzitsutzat jotzen du egunkariko taldeak. Izan ere, Urruñako Hedagune zentroan dagoen egoitzak beste hiru komunikabide ere hartzen ditu barnean. Bertan dira Info7 irratia, Kazeta.info agerkari digitala eta GARAko erredakzioetako bat ere. Aldi berean, inprimategia ere ondoan dago. «Aldaketa honek aberastasuna eta eraginkortasuna handitzen du, alde batetik, informazio gehiago kudeatzea ahalbidetzen baitigu eta egindako lana gehiago baliatzen dugu», gaineratu du erredaktore buruak. «Euskal Herriko Kazeta»ren egoitza nagusia Lapurdi hegoaldera aldatzeak beste bi erredakzio sortzea ekarri du, bi lokal berri ireki baitira, bata Baiona Ttipian eta bestea Donibane Garazin.

Erredakziogune saretxo horiekin hurbiltasuna garatzea du helburu egunkariko taldeak, batez ere barnealdeari begira. «Donibane Garaziko lokal berriarekin erreferentzia bat lortu nahi dugu eta hango ikuspegia ere zabaldu. Ez dugu nahi Nafarroa Beherea eta Zuberoa Lapurditik begiratzea», azaldu du Goizeder Tabernak.

Ipar Euskal Herriko osotasunezko begirada sustatzeko erronkan beste urratsak egin ditu egunkariak azken hileetan. Duela urtebetetik euskara hutsez, astean behin, argitaratzen duen «Mintza» gehigarriaz gain, hainbat herritako eta ibarretako ezagutza sakon- du duten beste batzuk ere argitaratu ditu. Jaiak edota ospakizun bereziak ere (Euskal Herria Zuzenean, Herri Urrats, Uda...) jaso dira gehigarri horien orrietan.

Jadanik zazpi urte

«Jadanik zazpi urte bete izana pauso handia da, bereziki Ipar Euskal Herrian idatzizko prentsak duen egoera ikusirik» baieztatu du kazetariak «denborarekin sinesgarritasuna eta erreferentzialtasuna» izatea erdietsi duela gaineratuta. Aurreko taldeak egindako lana goraipatzea ahaztu gabe, igaro zazpi urteak baikortasunez baloratzen ditu Tabernak, «bereziki hainbat eremutan, erakundeetan, esparru politikoan eta gizarte eragi- leen artean gure lekua egin dugulako».

Agerkariak lortu duen toki erreferentzial hori atxikitzeko talde berriko kazetariak gaika espezializatzen ari dira (laborantzan, gizarte gaietan, politikan...). Talde berriak izandako hutsuneak aitortzen baditu ere, ilusio handiz begiratzen du etorkizuna zuzendari gazteak: «Azken garaian agerian utzi ditugun ahuleziak positiboki begira-tzen ditugu eta proiektu hau aurrera eramatea da gure helburua». Ekin, bada, eta zorionak berriro!

["Gara", 2008-10-23]

2008-10-14

Durangoko Azokari buruz bilera Urriaren 25ean

Azken bileraren barne kontuak posta elektronikoz pasatu diegu zerrendako bazkide guztioi. Ordun, gai horiek ez ditugu komentatzen leku honetan.

Hori bai, lehengo bileran beste gai bat ere izan genuen hizpide. Gutako batzuk aspaldi ari dira aztertzen Durangoko Azokan ekimen bat aurrera eramateko aukera. Oso iniziatiba polita da, arte eta artistekin zerikusia duena. Hamargarren urtebetetzea biribiltzeko modu ona izan liteke.

Ondoko egunetan jakingo dugu ekimen hori bideragarria den. Horregatik, urriaren 25ean, 11etan, berriro ere Biterin bilduko gara. Zirt edo zart egiteko momentua izango da.

2008-10-03

Hurrengo bilera: Urriaren 11an

Kaixo denoi: Uztailean geratu ginen bezalaxe, uda pasatzen utzi dugu eta, udazkenarekin batera, berriz ere bilduko gara EGINeko langile ohiok. Zorra nola kitatu eta uda aurretik pendiente geratu zen zenbait ekimeni nola heldu aztertu behar dugu.
Datorren larunbatean izango da bilera, Urriaren 11an, 11etan, Hernaniko Biteri kultur etxean.
Joatea komeni da, noski.

Lantaldea

2008-09-10

Xakilixuten 2CVa sastrakan



Rafa Castellano | Argazkiak eta testua

Euskal Herriak bere Amazoniak baditu, eta duela gutxi, korkoi albinoen bila nenbilenean – pirañak geldiune biologikoan daude eta - nire begien aurrean 'déja vécu' ohizko dartada zerion tramankulu txit ikonikoa agiri zitzaidan. Ze flaxa, tto, zin dagit porestas. Nola edo hala, auskalo, ibai batengandik gorutz kokatua, fosilak bardapean – eukalipto, magnolio, gorostia, pinu, aristi, intxaurrondo, sagarrondo -- diztiratzen zuen.

Lignina, ahien, huntzosto eta garoazko sastrakan blai gure OHE (Objetu Hegalari Ezezaguna) zegoen. Omertà, faborez, eskatzen dizuet. NASAkoek erne daude beti eta kontuz gero beraiekin.
Aldaketa klimatikoak zoroametsak eta liluraldiak sortzen dituela jakitenek behin eta berriro baieztatzen digutela bapatean burura etorri zitzaidan. Bada, minutu batzuk aurrean, superbizipen ariketei ekiten ari nintzen eta arlo honetan kauziño guztiak gutxi dira. Zehazki, nahiko masusta susmagarriak, onddo ezbaikorrak eta atsozaharrek sugeen elikadura deitzen dioten basaranak jan egin nituen amarretako hutsartean. Hori dela eta, patrika marsupialan neraman kamera analogiko-triasikoa agudo zorrotik atera eta gero, destatu eta arma tiro pum fenomenoaren froga materiala lortzeko egin nuen.

Ankartean badaezpadaere txirrika izkuturik, K. argazkilariengana joan nintzen eta filma errebela diezadala eskatu nion. Ia astebete zehar suspentsean geratu nintzen: hiltzear daude, argazkimakina daktilarrak. Azken finean, hor zegoen aurkikundea. Uf! Ez nuen aluzinatu: hortxe bertan paperezko irudiek Zakilixuten 2CVa Euskal Herriko edozein lekuan darraiela ziurtatzen ziguten. Ez zen horregatio nahikoa, eta leku harrigarrira laister itzuli nintzen, orain digitalarekin. Klik eta klak, eta hor duzue emaitzak.

Ahuntzak eta ardiak Zakilixuten 2CV inguratzen ohi dituzte. Norbaitek, kobrezko hariak lapurtzeko asmoz, kapota ireki zion. Honezkero, soroko maizterrak 2CVa miraria langa barik itxituraz babestu du. Duchamp bizirik! Azkeneko irudian, argi eta garbi Zakilixuten 2CV ospetsua dela, xuxtu-xuxtu Iparraldean kotxe hauen 40 urteak ospatzen ari direnean, konprobatuko duzue.

Bai, batzutan ezin dugu nostalgia ekiditzea eta Zakilixuten pikaderoa ganbaran geneukala -- “EGIN”go “Solasjaipausa” orrialdean hain zuzen ere -- guztiok hunkitzen gaitu. Farre egizue, arren. Pegatak argi esaten du, Gaueko Eskolak laguntza eske. Ikastaroa hasi du, helduentzat ere. Ez da behin ere ez berandu. Tto.




2008-09-03

Xabierren oroimina


Fito Rodriguez
| Idazlea

Idazketarako Xuxenen aholkuaren kontra horra aurreko astean esan zidana: oroimina!

Pasaia 1931-1939, zanpatuen oroimina bere azken liburuaren izenburuaz ari zen Xabier Portugal niretzako eskaintza idazten zuen bitartean. Ulertu nuen, noski, nahiz eta bera, niretzat behintzat, zuzentasunaren eredua izan den beti.

Baina, halaber, subertsioa maite zuenez, zinemak, jazzak eta herri hizkerak etengabe sortzen dituen bertsio desberdinak ere maitagarriak izan ohi dira berarentzat.

Bera, bere herrian bezain beste maitaturik.

Azken urte hauetan sasoiaren aurka eraman izan duen borroka, berez kultura orok daraman bera, denbora galduren bila izan delakoan nago, berarentzat denbora-pasak ere ihes doan oraina berreskuratzeko ahalegin bihurtzen baitzen.

Nekatu ahala ahalegindu, zaindu... askotan mindu.

Itsasoa besterik ikusten ez denean lehorra ukatzen duena nabigatzaile eskasa izaten da. Itsas herri baten alkatea izan denak badaki ura eta lurra bereizten eta nori berea ematen.

Berari, bere herriak dagokiona emango dio.

Heriotza itsasoa bezain handia izan daiteke edota ur tanta bezain txikia, baina bustitzen du. Eta zipriztintzen gaitu...

Ez dakit denbora isuri edo agortu egiten den, ukiezina baita.

Ukaezina da, ordea, zure denbora bukatu arren zirtaturik utzi gaituzula.

Zirt edo zart egin behar izan denean beharreko jakinduria, egonarria eta kemena erakusten jakin izan duzulako. Erakaslea bezain erakarlea izan baitzara.

Zu gabe ere ikasle izan dituzunak gogoratzen dira horretaz.

Eta, zurean esan ohi den moduan: gogoratzen dira zurekin.

Eta orain, denok ikasle, hura ere egiten jakin behar izango dugu denok:

zu gaberik, zutaz oroitzen...

Gogoratzen al duzu Alfred Hitchcocken Spellbound hori ?

Ingrid Bergman eta Gregory Peck maiteminduko zirela begi-bistakoa zen pelikularen hasieratik bertatik eta, jakina, hala gertatu zen.

Baina maitatzea eta maitemintzea ezin dira guztiz gauza bera izan, ez da?

Zu gabe oroiminez gaude. Zuk erakutsi zenigun eta.

["Berria", 2008-09-03]

Herria sentitzen zuen gizona


Xabier Portugal kazetaria eta Pasaiako alkate ohia hil da, gaixotasun baten ondorioz, 56 urterekin


Irune Berro | Berria

Jazzerako zuen zaletasuna zinematik zetorkion Xabier Portugali. «Hein handi batean bai, bederen», Portugalek berak BERRIAn idatzitako artikulu batean azaldu zuenez. Musika eta zinema kritikari baitzen Portugal. Eta irakaslea. Eta Pasaiako alkate eta zinegotzi ohia. Langile fin eta nekaezina, ezagutu zutenek diotenez. Eritasun baten ondorioz, atzo zendu zen Xabier Portugal Arteaga, sorterrian, Pasaian (Gipuzkoa), 56 urte zituela.

Gazte-gaztetatik zituen gogoko Count Basie, Chet Baker, Paul Gonsalves, Dave Brubeck, Ben Webster, Monty Alexander edota Oscar Petersonek zinemarako konposatutako doinuen bertsioak, «jatorrizkoak behin eta berriro entzuteak bere mugak dituela ohartuta». «Musikari handi haien eskuak izan ziren gaztetatik jazzaren magalean murgildu nindutenak, beraien musikak nire ametsak kulunkatzen zituen bitartean».

Basie, Baker, Brubeck eta Websterrekin hasitako bidaiak Euskal Herriko aldizkari eta kazeta ugaritara eraman zuen Portugal. Anaitasuna, Zeruko Argia, Argia, Jakin, Punto y Hora, Egin, Gara eta BERRIAra, besteren artean. Argitalpen horietan musika, zinema, historia eta bestelako gaiei buruzko lan ugari kaleratu zituen.

Donostiako Jazzaldian eta Zinemaldian lagundu zuen, baita Donostiako eta Irungo zinema amateur jaialdietan ere. Epaimahaikide aritu zen luzaro festibal bi horietan, Lekeitioko Euskal Zinemaren Topaketetan egin zuenez.

Euskal Herriko historiari, orobat, ahalegin biziak eskaini zizkion Portugalek. Historia ikertzeari, berreskuratzeari eta dibulgatzeari. Irrika horri jarraiki sortu zuen Pasaia 1931-1939-Zanpatuen Oroimina liburua. Pasaitarren testigantzak jaso eta prentsa artikuluak nahiz artxiboetako dokumentuak arakatu zituen, Pasaian, 1931tik 1939a bitartean izandako gertakari nagusien berri emateko.

Pasaiako Udalak eskatuta osatu zuen Portugalek Pasaia 1931-1939-Zanpatuen Oroimina, eta iragan otsailean argitaratu zuten Sorginarri bildumaren baitan. «Orain arte ezkutuan izan dena azaleratzeko» xedearekin sortutako liburua dela azaldu zuen aurkezpen ekitaldian Portugalek. Gerra galdu zutenak dira obra horren protagonistak. «Ez bereziki goraipatu nahi ditudalako, haien testigantzaren berri eman nahi dudalako baizik», adierazi zuen orduko hartan.

Herrigintzan buru-belarri

Politika eta herrigintza lanerako esparru izan zituen, halaber. Portugalek gorputz eta arima lan egin zuen Pasaiaren alde. 1987. eta 1995. urteen artean alkate izan zen, Herri Batasunarekin. Eta 1999tik 2003ra Kulturako zinegotzi kargua bete zuen, Euskal Herritarrok plataformako hautetsi gisa.

Herriko San Fermin jaien alde ere lan eskerga egin zuen. Horregatik Saltzeroak peñak Sanferminetako Saltzero nagusi izendatu zuen aurten.

Pasaia-Lezo Lizeoko irakasle eta zuzendari ere izan zen Xabier Portugal, denbora luzez. Baina erretiratua zegoen jada.

Portugalen gorazarrez, dolu eguna ezarri, eta ikurrinak masta erdian jarri dituzte Pasaian. Maider Ziganda alkateak (EAE-ANV) herrikideak eginiko lana gogoratu eta goratu du. «Ez da alferrikakoa izango, denon artean lortuko dugu berak amestutako herria». Zigandaren arabera, «Portugalek herria sentitzen zuen».

Gaur egingo dute haren aldeko hileta elizkizuna, Pasai Antxoko San Fermin parrokian, 19:30ean.

["Berria", 2008-09-03. Argazkia: Judit Fernandez/Argia]